Alýumin ýylylygy bejermegiň ähmiýeti materiallaryň mehaniki aýratynlyklaryny gowulandyrmak, galyndy stresleri ýok etmek we metallaryň işleýşini gowulandyrmakdyr. Heatylylygy bejermegiň dürli maksatlaryna görä amallary iki topara bölmek bolar: ýylylygy öňünden bejermek we soňky ýylylygy bejermek.
Öňünden gyzdyrmagyň bejergisi gaýtadan işlemegiň netijeliligini ýokarlandyrmak, içerki stresleri ýok etmek we soňky ýylylygy bejermek üçin gowy metallografiki gurluşy taýýarlamakdyr. Heatylylygy bejermek prosesi garyşdyrmak, kadalaşdyrmak, garramak, söndürmek we gyzdyrmak we ş.m.
1) Annealing we kadalaşdyrmak
Dişlemek we kadalaşdyrmak gyzgyn işleýän alýumin boş material üçin ulanylýar. Uglerod düzümi 0,5% -den köp bolan uglerod polat we garyndy polat, gatylygyny azaltmak we kesmek aňsatlygy üçin köplenç dykylýar; Uglerod düzümi 0,5% -den az bolan uglerod polat we garyndy polat gatylygy pes bolanda pyçaga ýapyşmazlyk üçin ulanylýar. Adaty bejergini ulanyň. Dökmek we kadalaşdyrmak dänäni we birmeňzeş gurluşy arassalap biler we indiki ýylylyk bejergisine taýýar bolup biler. Düwürtmek we kadalaşdyrmak, adatça boş öndürilenden soň we gödek işlemezden öň düzülýär.
2) Garry bejergi
Garrylyk bejergisi esasan boş önümçilikde we gaýtadan işlemekde döreýän içki stresleri ýok etmek üçin ulanylýar.
Artykmaç iş ýüküniň öňüni almak üçin, umumy takyklygy bolan bölekler üçin, gutarmazdan ozal bir garry bejergini guramak ýeterlikdir. Şeýle-de bolsa, jikme-jik içgysgynç maşynyň gutusy we ş.m. ýaly ýokary takyklyk talaplary bolan bölekler üçin iki ýa-da birnäçe garrylygy bejermek tertibi gurulmalydyr. Pleönekeý bölekler köplenç garrylyk bejergisine mätäç däldir.
Dökümlerden başga-da, gaýtadan işlemek wagtynda döreýän içki stresleri ýok etmek we bölekleriň gaýtadan işleýiş takyklygyny durnuklaşdyrmak üçin takyk berklikli käbir takyk bölekler üçin köplenç gödek işlemek bilen ýarym gutarmagyň arasynda köp garrylyk bejergileri gurnalan. Käbir bölek bölekleri üçin gönüden-göni bejergiden soň garramagy bejermek zerur.
3) söndürmek we gyzdyrmak
söndürmek we gyzdyrmak söndürilenden soň ýokary temperaturany aňladýar. Surfaceerüsti söndürmek we nitridlemek bejergisinde deformasiýany azaltmaga taýýarlyk bolan birmeňzeş we gyzgyn sorbit gurluşyny alyp biler. Şonuň üçin söndürmek we gyzdyrmak öňünden gyzdyrylýan bejergi hökmünde ulanylyp bilner.
Söndüriji we gyzdyryjy bölekleriň has giňişleýin mehaniki aýratynlyklary sebäpli, ýokary gatylygy talap etmeýän we könelişmegi talap etmeýän käbir bölekler üçin iň soňky ýylylyk bejergisi hökmünde hem ulanylyp bilner.
Soňky ýylylygy bejermegiň maksady gatylyk, geýmek garşylygy we güýç ýaly mehaniki häsiýetleri gowulandyrmakdyr. Heatylylygy bejermek prosesi söndürmegi, karburizasiýa we söndürmegi we nitridi bejermegi öz içine alýar.
1) söndürmek
Söndürmek ýerüsti söndürmek we umumy söndürmek ýaly bölünýär. Şolaryň arasynda ýerüsti söndürmek, kiçijik deformasiýasy, okislenmegi we dekarburizasiýasy sebäpli giňden ulanylýar we ýerüsti söndürmek hem daşarky berkligiň we gowy aşaga garşylygyň artykmaçlyklaryna eýedir, şol bir wagtyň özünde içerki berkligi we güýçli täsir garşylygyny saklaýar. Surfaceerüsti söndüriji bölekleriň mehaniki aýratynlyklaryny gowulandyrmak üçin, köplenç ýylylygy öňünden bejermek hökmünde söndürmek we gyzdyrmak ýa-da kadalaşdyrmak ýaly ýylylyk bejergisi talap edilýär. Onuň umumy iş ugry: boşlamak, ýasamak, kadalaşdyrmak, gabamak, gödek işlemek, söndürmek we gyzdyrmak, ýarym gutarmak, ýerüsti söndürmek, gutarmak.
2) Karburizasiýa we söndürmek
Karburizasiýa we söndürmek, ilki bilen ýeriň üstki gatlagynyň uglerod mukdaryny köpeltmekdir we söndürilenden soň ýer gatlagy ýokary gatylygy alýar, esasy bölegi henizem belli bir güýç we ýokary berklik we plastisit saklaýar. Karburizasiýa umumy karburizasiýa we bölekleýin karburizasiýa bölünýär. Bölekleýin karburizasiýa ýerine ýetirilende, karburizasiýa etmeýän bölekler üçin bökdençlige garşy çäreler görülmeli. Karburizasiýa we söndürmek uly deformasiýa sebäp boldy we karburizasiýa çuňlugy adatça 0,5-2 mm aralygyndadygy sebäpli, karburizasiýa prosesi, adatça, ýarym gutarmak bilen gutarmagyň arasynda düzülýär.
Amal ugry, adatça: boşlamak, ýasamak, kadalaşdyrmak, gödek işlemek, ýarym timarlamak, karburizasiýa we söndürmek, gutarmak. Karburizasiýa edilmeýän we söndürýän bölegi marjini ýokarlandyrandan soň artykmaç karburizlenen gatlagy aýyrmak prosesi meýilnamasyny kabul edeninde, artykmaç karburizlenen gatlagy aýyrmak prosesi karburizasiýa we söndürilenden soň, söndürilmezden öň tertipleşdirilmelidir.
3) Nitrid bejergisi
Nitriding, azotly birleşmeleriň bir gatlagyny almak üçin azot atomlarynyň demir ýüzüne aralaşmagydyr. Nitrid gatlagy gatylygy, könelmegi, ýadawlygy we bölegiň poslama garşylygyny ýokarlandyryp biler. Nitridi bejermegiň temperaturasy pes bolany üçin, deformasiýa az we nitrid gatlagy inçe, adatça 0,6 ~ 0,7 mm-den köp bolmaly däl, nitrid prosesi mümkin boldugyça giç tertipleşdirilmelidir. Nitrid wagtynda deformasiýany azaltmak üçin, adatça, stressi ýeňilleşdirmek üçin ýokary temperatura temperaturasy gerek.
MAT Alýuminden Maý Jiang tarapyndan redaktirlendi
Iş wagty: 04-2023-nji sentýabr
